By mycat
Αν και οι κατοικίδιες γάτες μπορούν να ζήσουν χωρίς δόντια, τα δόντια είναι σημαντικά, ιδίως για τις άγριες γάτες, για διάφορους λόγους. Αυτοί περιλαμβάνουν:
- το κυνήγι για την απόχτηση τροφής
- τη μάσηση της τροφής
- τα όπλα με τα οποία θα σκοτώσει τη λεία ή θα αμυνθεί
Ανατομία του δοντιού
Κάθε δόντι “κάθεται” σε μια υποδοχή και παραμένει σταθερό στη θέση του με συνδέσμους, οστέινες ουσίες, μαλακούς ιστούς και κόκκαλα. Το δόντι διαιρείται στη στεφάνη και τη ρίζα. Η στεφάνη του δοντιού είναι το ορατό του τμήμα πάνω από το ούλο. Κάτω από το ούλο βρίσκεται η ρίζα. Το σημείο όπου συναντιούνται η στεφάνη και η ρίζα αποκαλείται ο κορμός του δοντιού.
Το δόντι αποτελείται από τρεις ουσίες:
Πολφός (pulp) – βρίσκεται μέσα στο κέντρο του δοντιού που ονομάζεται πολφική κοιλότητα. Ο πολφός εισέρχεται στην κοιλότητα στο άκρο της ρίζας και περιέχει νευρικά κύτταρα και αιμοφόρα αγγεία. Εξαιτίας αυτού, η ζημιά ή η φλεγμονή του πολφού είναι εξαιρετικά οδυνηρή.
Οδοντίνη (dentine) – αυτή καλύπτει τον πολφό και το μεγαλύτερο μέρος της ρίζας και παρέχει ένα μεσαίο στρώμα μεταξύ του πολφού και του σμάλτου στη στεφάνη του δοντιού. Η οδοντίνη είναι σκληρή και περιέχει μέταλλα, αλλά είναι πολύ ευαίσθητη. Έτσι η έκθεση της ρίζας ή η ζημιά στο σμάλτο είναι πολύ οδυνηρές.
Σμάλτο (enamel) – είναι μια σκληρή ουσία χωρίς ευαισθησία. Το σμάλτο καλύπτει τη στεφάνη του δοντιού προστατεύοντας την οδοντίνη και, συνεπώς, εμποδίζει την ευαισθησία όταν το ζώο τρώει. Ωστόσο, το σμάλτο στα αιλουροειδή είναι λεπτό, με πάχος μόλις 0,2 χιλιοστά σε σύγκριση με των κυνοειδών, το οποίο έχει πάχος 0,5 χιλιοστά. Η βλάβη στο σμάλτο, εκθέτοντας την οδοντίνη, θα έχει ως αποτέλεσμα ένα πολύ ευαίσθητο δόντι, ευπαθές σε λοιμώξεις.
Είδη δοντιών
Κατά τη διάρκεια της εξέλιξης, η οδοντοστοιχία της γάτας αναπτύχθηκε έτσι ώστε κάθε δόντι να παίζει σημαντικό ρόλο στην ικανότητα μιας αγριόγατας να επιβιώνει. Μια γάτα έχει, συνολικά, 33 δόντια. Τα διάφορα είδη των δοντιών είναι:
Κοπτήρες (Ι) – αυτά είναι τα πολύ μικρά δόντια στο μπροστινό μέρος του στόματος (βλ. διάγραμμα πιο πάνω). Οι κοπτήρες έχουν ελάχιστη χρήση, αλλά χρησιμοποιούνται για να κρατάει το ζώο το θήραμα στο στόμα. Έχουν μόνο μία ρίζα και αρκετά συχνά είναι ασταθείς, καθιστώντας εύκολη την εξαγωγή τους. Μία γάτα έχει 12 κοπτήρες συνολικά (έξι στο πάνω μέρος και έξι στο κάτω), αλλά συχνά κάποια από αυτά τα δόντια πέφτουν ή δεν αναπτύσσονται καν.
Κυνόδοντες (C) – Η γάτα είναι σαρκοφάγο ζώο και αυτά είναι τα δόντια που ευθύνονται για τη θανάτωση και το τεμάχισμα της λείας της. Έχουν μόνο μια ρίζα, αλλά αυτή είναι πολύ μεγάλη και υποστηρίζεται από ισχυρούς συνδέσμους. Οι γάτες διαθέτουν 4 κυνόδοντες.
Προ-γόμφιοι (PM) – Οι γάτες έχουν έξι άνω προ-γόμφιους (UPM) (τρεις σε κάθε πλευρά) και τέσσερις στην κάτω σιαγόνα (LPM) (δύο σε κάθε πλευρά). Οι δύο κάτω προ-γόμφιοι σημαίνονται ως PM2 και PM3 (βλέπε διάγραμμα πιο πάνω). Χρησιμοποιούνται για το μάσημα της τροφής και έχουν διαφορετικές ρίζες:
- Ρίζα UPM1
- Ρίζες UPM2, LPM2, LPM3
- Ρίζες UPM3
Όταν αυτά τα δόντια εξάγονται είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πώς διανέμονται οι ρίζες των δοντιών ώστε να εξασφαλίσουμε ότι το δόντι είναι χωρισμένο στη σωστή θέση για να γίνει πιο εύκολη η εξαγωγή.
Γόμφιοι (M) – Οι γάτες έχουν δύο άνω γόμφιους (UM) (έναν σε κάθε πλευρά) και δύο κάτω (LM) (έναν σε κάθε πλευρά). Οι γόμφιοι χρησιμοποιούνται επίσης για μάσημα, αλλά οι άνω και οι κάτω γόμφιοι έχουν διαφορετικές ρίζες. Αυτές είναι:
- Ρίζα UM1
- Ρίζες LM1
Οι άνω γόμφιοι, συνήθως, είναι εύκολο να εξαχθούν καθώς έχουν κοντές ρίζες χωρίς οστέινους συνδέσμους. Στους κάτω γόμφιους είναι πιο δύσκολη η εξαγωγή γιατί έχουν χοντρή ρίζα και μια μικρή ρίζα με οστέινους συνδέσμους.
