Γάτες και αλλεργίες: πόσα από αυτά που ακούμε είναι αλήθεια και πόσα όχι;
Είναι απαγορευτικό για τους ασθενείς με αλλεργίες να έχουν κατοικίδιο;
Πώς και γιατί προκαλούν αλλεργία οι γάτες;
Ένα ποσοστό γύρω στο 10% του συνολικού πληθυσμού παρουσιάζει αλλεργία στα ζώα, ενώ στους ασθενείς με άσθμα το ποσοστό αυξάνεται στο 20-30%. Τα ζώα μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες με τα νεκρά κύτταρα του δέρματός τους, το σάλιο ή και το ούρο τους. Αυτά περιέχουν μόρια πρωτεϊνών που εισέρχονται στο σώμα μας είτε με την εισπνοή, είτε μέσω των βλεννογόνων των ματιών και της μύτης. Σε άτομα με αλλεργίες, το ανοσοποιητικό σύστημα εκλαμβάνει λανθασμένα τις πρωτεΐνες αυτές ως εισβολείς και παράγει ένα αντίσωμα που ονομάζεται ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE), η οποία με τη σειρά της προκαλεί την παραγωγή ισταμίνης. Η ισταμίνη προκαλεί διόγκωση των βλεννογόνων ιστών της μύτης, των ματιών και των ιγμορείων, δημιουργώντας έτσι όλα τα ενοχλητικά συμπτώματα της αλλεργίας (μύτη και μάτια που τρέχουν, φτάρνισμα, δύσπνοια κ.λπ.).
Αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, οι τρίχες των ζώων δεν είναι σημαντικός αλλεργιογόνος παράγοντας από μόνες τους. Τα προβλήματα που τυχόν δημιουργούν οι τρίχες στους αλλεργικούς οφείλονται κυρίως στο ότι μεταφέρουν τους αλλεργιογόνους παράγοντες που αναφέρθηκαν προηγουμένως (δέρμα, σάλιο, ούρο), καθώς και άλλα αλλεργιογόνα, άσχετα με το ζώο (σκόνη, γύρη κ.ά.). Επομένως, όσον αφορά τις αλλεργίες, δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε μακρύτριχες και κοντότριχες γάτες, καθώς τα αλλεργιογόνα παράγονται από όλες, ακόμα και από τις άτριχες γάτες, σε ίσες ποσότητες. Ωστόσο, ο τύπος των πρωτεϊνών μπορεί να διαφέρει από γάτα σε γάτα, έτσι υπάρχει πιθανότητα κάποιος να είναι αλλεργικός σε ορισμένες γάτες αλλά όχι σε ορισμένες άλλες.
Δυστυχώς, οι αλλεργίες σε ζώα είναι αρκετά συνηθισμένες, ενώ παίζει ρόλο και η κληρονομικότητα. Πρόσφατες έρευνες πάντως, έχουν δείξει ότι παιδιά που μεγαλώνουν με ζώα έχουν μικρότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τέτοιες αλλεργίες.
Έχω αλλεργία… Πρέπει να δώσω τη γάτα μου;
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να επισκεφθείτε αλλεργιολόγο και να κάνετε ένα τεστ, με τη βοήθεια του οποίου θα ανακαλύψετε σε ποιες ακριβώς ουσίες έχετε αλλεργία. Πολλές αλλεργίες (π.χ. στη γύρη, στα ακάρεα της σκόνης) έχουν τα ίδια συμπτώματα με τις αλλεργίες στα κατοικίδια.
Δυστυχώς, η εύκολη λύση για τους περισσότερους γιατρούς είναι να προτείνουν αμέσως την «έξωση» της γάτας, χωρίς καν να βεβαιωθούν ότι αυτή αποτελεί την αιτία της αλλεργίας. Αυτό ισχύει ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα που δεν φημίζεται για τη ζωοφιλική συνείδηση των κατοίκων της (γιατρών και μη). Προσπαθήστε λοιπόν να βρείτε κάποιον φιλόζωο αλλεργιολόγο που θα έχει πιο ανοιχτό μυαλό και θα μπει στον κόπο να εξετάσει μαζί σας τις πιθανές εναλλακτικές λύσεις.
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν είναι απαραίτητο να αποχωριστείτε το αγαπημένο σας ζωάκι. Η συμβίωση με το κατοικίδιό σας είναι δυνατή, με την προϋπόθεση ότι θα τηρούνται σχολαστικά ορισμένοι κανόνες. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις ΗΠΑ περίπου το 1/3 των ατόμων με αλλεργία στις γάτες (περίπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι) ζουν με μία ή περισσότερες γάτες μέσα στο σπίτι.
Πώς μπορούμε να συμβιώσουμε χωρίς προβλήματα;
-
Αποκλείστε μια περιοχή του σπιτιού, κατά προτίμηση την κρεβατοκάμαρα, καθώς εκεί περνάμε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μας στο σπίτι. Η γάτα δεν θα πρέπει να μπαίνει ποτέ στην κρεβατοκάμαρα, ενώ τα σκεπάσματα θα πρέπει να αερίζονται καθημερινά. Μια καλή επένδυση είναι η αγορά ειδικών υποαλλεργικών καλυμμάτων για το στρώμα του κρεβατιού και τα μαξιλάρια.
-
Αποφύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο τα υφάσματα στο σπίτι, καθώς συγκρατούν μεγάλες ποσότητες αλλεργιογόνων. Αποφύγετε τα χαλιά, τα μαξιλάρια, τα ριχτάρια και προτιμήστε δερμάτινους καναπέδες αντί για υφασμάτινους και περσίδες αντί για κουρτίνες.
-
Τοποθετήστε πλενόμενες κουβερτούλες στα μέρη που περνά τον περισσότερο χρόνο της η γάτα. Πλένετε τις συχνά σε υψηλές θερμοκρασίες.
-
Καθαρίζετε σχολαστικά όλες τις επιφάνειες του σπιτιού. Αν κάνετε εσείς την καθαριότητα, φορέστε μια μάσκα για να μην εισπνεύσετε σκόνη. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στο ξεσκόνισμα των καλοριφέρ, καθώς με το ζεστό αέρα τα μόρια σκόνης θα κυκλοφορήσουν σε όλο το σπίτι. Επενδύστε σε μια καλή ηλεκτρική σκούπα με φίλτρο HEPA (High Efficiency Particulate Arresting), το οποίο θα πρέπει να αντικαθίσταται συχνά, σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.
-
Βουρτσίζετε τη γάτα συχνά, τουλάχιστον μια φορά την ημέρα. Αν είναι δυνατόν, είναι προτιμότερο να αναθέσετε το βούρτσισμα σε ένα μη αλλεργικό μέλος της οικογένειας. Μετά από το βούρτσισμα, περάστε το τρίχωμά της με μια ελαφρώς βρεγμένη πετσέτα που θα βοηθήσει στην απομάκρυνση νεκρών κυττάρων δέρματος και σάλιου. Ακόμα καλύτερα θα είναι να πλένετε τη γάτα σας μια φορά το μήνα, καθώς αυτό έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
-
Πλένετε τα χέρια σας αφού χαϊδέψετε ή παίξετε με τη γάτα ή αφού αγγίξετε τα παιχνίδια ή τις κουβέρτες της. Ποτέ μην φέρνετε τα χέρια σας στο πρόσωπό σας, ιδιαίτερα στα μάτια, πριν τα πλύνετε.
-
Η δράση των αλλεργιογόνων είναι συσσωρευτική: άτομα που εκτίθενται σε σκόνη, γύρη, καπνό τσιγάρου κ.λπ. γίνονται περισσότερο ευαίσθητα και στα κατοικίδια. Μην καπνίζετε (τουλάχιστον όχι μέσα στο σπίτι), αερίζετε συχνά και επαρκώς όλα τα δωμάτια του σπιτιού, όλες τις εποχές του χρόνου, αλλάζετε συχνά τα φίλτρα των κλιματιστικών και επενδύστε σε έναν ιονιστή αέρα, τον οποίο θα πρέπει να χρησιμοποιείτε τουλάχιστον 4 ώρες την ημέρα. Εξασφαλίζοντας καθαρή ατμόσφαιρα μέσα στο σπίτι, αυξάνετε τις αντοχές του οργανισμού σας στους αλλεργιογόνους παράγοντες.
-
Συμβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας για να σας συστήσει κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα για τη γάτα, πλούσιο σε λιπαρά οξέα, το οποίο θα βελτιώσει την υγεία του δέρματός της, μειώνοντας την ξηροδερμία και επομένως τα νεκρά κύτταρα.
Απευαισθητοποίηση
Σε περιπτώσεις ατόμων που είναι αλλεργικά σε μια μόνο ουσία, είναι δυνατή η δραστική μείωση των συμπτωμάτων με τη μέθοδο της απευαισθητοποίησης. Η διαδικασία συνίσταται στην ελεγχόμενη χορήγηση του αλλεργιογόνου παράγοντα μέσω ενέσεων, προκειμένου το ανοσοποιητικό σύστημα να «συνηθίσει» σε αυτόν και να σταματήσει να του επιτίθεται. Συνήθως χρειάζεται μία δόση κάθε εβδομάδα για διάστημα ορισμένων εβδομάδων ή και μηνών, ανάλογα με την περίπτωση, και στη συνέχεια, μία δόση το μήνα. Η απευαισθητοποίηση μπορεί να διαρκέσει μέχρι και 4 ή 5 χρόνια. Η ανταπόκριση στη θεραπεία αυτή διαφοροποιείται σημαντικά από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Θα πρέπει πάντοτε να γίνεται υπό την επίβλεψη ειδικού αλλεργιολόγου.
Πηγή: aretha
